Brussel gaat de strijd aan met de luchtvervuiling met high-tech, lage-emissiezone

De 1,2 miljoen inwoners van Brussel, de 325.000 mensen die dagelijks de stad binnenkomen voor hun werk – om daarbij nog maar te zwijgen van de miljoenen toeristen die elk jaar op bezoek komen. Deze ademen vandaag makkelijker, dankzij een technologisch geavanceerd programma dat bedoeld is om de luchtkwaliteit te verbeteren en dankzij het verbieden van sterk vervuilende voertuigen binnen de stad.

De omvang van het Brusselse lage-emissie zone (LEZ) programma is indrukwekkend. Meer dan 300,000 auto's, bestelwagens en bussen komen dagelijks het Brussels Hoofdstedelijk Gewest binnen, waar 200 strategisch geplaatste camera's uitgerust met automatische nummerplaatherkenningstechnologie 4 miljoen pummerplaten per dag identificeren.

“Die grote gegevensstroom wordt dagelijks aangeleverd” zegt Dirk De Smedt, algemeen directeur van Brussels Fiscaliteit. De gegevens worden dan automatisch vergeleken met de gegevens binnen onze database van de kentekendienst, zodat de technische kenmerken van het voertuig worden gecontroleerd en vergeleken met de regels van de LEZ.

Hij voegt eraan toe: "Voor voertuigen op de 'zwarte lijst' en die daarom de toegang tot de stad ontzegd wordt, volgt de identificatie via het nationaal register. Dit stelt onze belastingambtenaren in staat om al dan niet een boete op te leggen voor de overtreding, waarna het facturerings- en boekhoudproces automatisch begint."

De Smedt wijst erop dat de Europese privacyregels worden gerespecteerd in het hele proces: "Alleen wanneer een persoon een boete krijgt, zijn de persoonsgegevens zichtbaar voor de ambtenaar."

Hoe de LEZ werkt

DXC Technology heeft de zwarte lijst opgesteld en blijft deze bijwerken. De lijst bevat nu 430.000 voertuigen, maar die zal elk jaar groeien naarmate de voorschriften voor schone lucht strenger worden. DXC beheert ook de handhaving, het verzenden van boeteberichten naar overtreders, het innen van betalingen, het versturen van herinneringen en het afhandelen van de invordering van schulden.

Dit was een logisch vervolg op de 7-jarige relatie van DXC met Brussels Taxation, die begon toen DXC een nieuw systeem ontwikkelde dat de Brusselse belastingadministratie in staat stelde om alle fiscale processen digitaal te verwerken en te automatiseren.

Verbetering van de luchtkwaliteit

Dit op SAP-gebaseerde systeem vergemakkelijkt zowel de gegevensverwerking als de factuurverwerking en het systeem werd uitgebreid om het LEZ-project te ondersteunen binnen een termijn van slechts 6 maanden.

De LEZ werd uitgerold in fasen, met het uitsturen van waarschuwingsbrieven in juli 2018. Vervolgens het informeren van bestuurders over de nieuwe regels.
In oktober 2018 begon de Brusselse belastingsdienst met het verzenden van de eerste boetes – een fikse 350 euro per overtreding.

Een andere set van waarschuwingsbrieven sloot kort daarbij aan, samen met het informeren van de bewoners over de strengere regels die in werking zijn getreden op 1 januari 2019. Tot vandaag zijn er naar schatting 6.500 boetes opgelegd aan vervuilende voertuigen, maar het aantal boetes neemt in de loop van de tijd af, wat erop wijst dat de vrijwillige naleving van de regels toeneemt.

De luchtkwaliteitstesten zijn voor het einde van dit jaar gepland en de cijfers zullen naar verwachting een verbetering laten zien ten opzichte van de basislijn van vorig jaar.

Ook wordt verwacht dat de luchtkwaliteit in de loop van de tijd nog verder zal verbeteren, aangezien de regels elk jaar strenger worden. In 2019 worden bijvoorbeeld dieselauto's ouder dan 19 jaar verboden, maar in 2020 worden dieselauto's ouder dan 15 jaar verboden.

Hoe DXC om gaat met de complexiteit

De samenwerking tussen Brussels Taxation, Leefmilieu Brussel, Mobiliteit Brussel en DXC heeft een aantal technologische en beleidsmatige dimensies.

Het systeem moest effectief, accuraat en eerlijk zijn. Er moest een uitgebreide publieksvoorlichting komen om de bewustwording te verzekeren. Ook moet er ruimte zijn voor uitzonderingen of afwijkingen.

De eerste live-test van de camera's en de back-end gegevensverwerkingssystemen vond plaats in januari 2018. De rest van 2018 werd besteed aan een architectuurstudie om te bepalen waar de camera's moesten worden geplaatst, het opbouwen van de database van 9,6 miljoen voertuigen en het uitrollen van specifieke functies.

DXC rolde een website uit waar alle voertuigeigenaars, zowel Belgische als buitenlandse, hun informatie kunnen achter laten en kunnen valideren of hun voertuig toegelaten is in de stad. Zelfs als een voertuig wordt toegelaten, dan moet de bestuurder nog steeds de website bezoeken en het voertuig registreren.